Dziennik Gazeta Prawna o przyszłości transportu drogowego

- Henry Ford powiedział “Przygotowanie jest najważniejszym kluczem do sukcesu”. Stwierdzenie to nie wydaje się odkrywcze, ale jakże bardzo pasuje do rozwoju elektromobilności. Znana jest również teza, że błyskawiczny sukces wymaga zazwyczaj piętnastu lat przygotowań. My nie mamy już tych piętnastu lat – transformacja wystartowała – mówi Bernard Wieruszewski, dyrektor ds. produktu i sprzedaży pojazdów ciężarowych MAN Truck & Bus Polska. Przejście na transport zeroemisyjny będzie wymagać nie tylko inwestycji technicznych w infrastrukturę czy środki transportu, ale przede wszystkim holistycznego podejścia do całego procesu.

Obecnie kluczowa jest zielona energia do produkcji samochodów oraz przyjazny środowisku transport ciężki. Producenci pojazdów ciężarowych muszą dostosować się do zmieniających realiów i oczekiwań dostawców towarów, którzy oczekują zarówno większej efektywności, jak i zainteresowania zrównoważonym rozwojem.

- W tym kontekście całkowicie uzasadniona jest decyzja polskiego rządu o przeznaczeniu 1 miliarda złotych na dofinansowanie zakupu ciężkich samochodów elektrycznych wchodzących na rynek oraz 2 miliardów złotych na rozwój infrastruktury ładowania i tankowania samochodów wodorem. To tylko dwa przykłady, które pokazują, że na zeroemisyjność musimy patrzeć jak na dużą zmianę cywilizacyjną i właśnie o tych aspektach rozmawiamy na MOVE – kongresie, który na stałe wszedł do kalendarza najważniejszych imprez motoryzacyjnych w Polsce – podkreśla Jakub Faryś, prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego.

Celem tych zmian jest stworzenie warunków, w których przemieszczenie się ludzi i towarów będzie odbywało się bez negatywnego wpływu na środowisko naturalne oraz na lokalne społeczności. Potrzebne jest jednak systemowe wsparcie.

- Transformacja w kierunku zielonego transportu drogowego z pewnością jest wyzwaniem dla polskich przewoźników, którzy od lat zajmują pozycję lidera przewozów międzynarodowych w europejskiej gospodarce – podkreśla Claus Wallenstein, dyrektor generalny MAN Truck & Bus Polska. – Aby utrzymać tę pozycję, a jednocześnie przyspieszyć transformację, potrzebna jest właściwa strategia i dobór odpowiednich instrumentów wspierających zeroemisyjny transport. Wprowadzenie programów wsparcia zakupu i leasingu zeroemisyjnych samochodów ciężarowych oraz dywersyfikacja systemu opłat drogowych na korzyść tych pojazdów, są kluczowe pod względem uzyskania parytetu całkowitych kosztów posiadania.

Pod koniec 2023 roku ruszyła sprzedaż w 100% elektrycznej ciężarówki MAN eTruck, która obsłuży wszystkie rodzaje transportu: dystrybucję, place budowy, długie dystanse itp. MAN otrzymał już 700 zamówień, a pierwsze pojazdy zostaną dostarczone klientom w tym roku. Pierwsza umowa sprzedaży eTrucka w Polsce została podpisana w styczniu br. w Krakowie z Grupą TOBI, która współpracuje z MAN Truck & Bus Polska od 2006 roku.

Obecnie MAN pracuje nad dwoma etapami w odniesieniu do zasięgu eTrucka: dzisiaj osiągane jest 600-800 kilometrów dziennego zasięgu, ale do 2026 roku 1000 kilometrów stanie się rzeczywistością. Dzięki temu do 2030 roku pojazdy elektryczne będą stanowić połowę sprzedaży wszystkich samochodów ciężarowych. Pociąga to za sobą całą serię przekształceń w firmie, wpływając na wszystkie obszary - od szkoleń po produkcję. Centrum eMobility w Monachium przeszkoliło już i wyspecjalizowało ponad 2600 osób w zakresie obsługi wysokiego napięcia, zaś linia montażowa w zakładzie w Monachium przejdzie w 2025 roku na mieszaną produkcję ciężarówek z silnikiem Diesla i elektrycznym. Kolejnym ważnym obszarem są akumulatory. MAN Truck & Bus zainwestował 100 milionów euro w rozbudowę zakładu w Norymberdze, aby umożliwić tam seryjną produkcję akumulatorów, która rozpocznie się na początku 2025 roku.

MAN Truck & Bus może się również pochwalić dużymi osiągnięciami w elektryfikacji sektora miejskiego transportu pasażerskiego, z ponad tysiącem dostarczonych w Europie w 100% elektrycznych autobusów Lion’s City E. Wszystkie zostały wyprodukowane w Starachowicach. Ponad dziewięćdziesiąt z nich sprzedano w Polsce. W ostatnim kwartale 2023 roku osiemnaście autobusów trafiło do Gdańska, zaś czternaście do Zamościa. Najnowszy 10-metrowy elektryczny autobus miejski Lion's City E zyskał dużą popularność na polskim rynku, a jego pierwsze egzemplarze zostały właśnie dostarczone do Kraśnika.

MAN Truck & Bus posiada również w swoim portfolio w 100% elektryczną wersję dostawczego TGE, a w 2025 roku jest planowana pierwsza flota testowa elektrycznych autokarów MAN.

Wyzwania i szanse

Odpowiednia dostępność publicznych stacji ładowania i tankowania wodoru stanowi kolejny kluczowy aspekt, który ma bezpośredni wpływ na powodzenie zielonej transformacji transportu drogowego. W początkowej fazie rozwoju rynku konieczne jest więc wprowadzenie programów wsparcia budowy infrastruktury paliw alternatywnych przeznaczonej dla samochodów ciężarowych. Trudności w rozwoju publicznej sieci wynikają z konieczności zapewnienia odpowiedniego przyłącza energetycznego.

- Proces zwiększenia mocy przyłączeniowej obecnie może trwać od 18 do ponad 24 miesięcy. W skrajnych przepadkach uzyskanie odpowiedniego przyłącza jest niemożliwe z uwagi na odmowę operatora. Skomplikowana sytuacja zniechęca prywatnych inwestorów i w znaczącym stopniu spowalnia rozwój infrastruktury ładowania. Skrócenie czasów realizacji jest konieczne w celu zapewnienia optymalnego rozwoju publicznej sieci przeznaczonej dla eHDV – zaznacza Maciej Wątor – eMobility manager, head of eMobility MAN Truck & Bus Polska.

Sektor ciężkiego transportu drogowego stał się areną, w której konkurencyjność firmy jest coraz bardziej związana z tym, czy wywiązuje się ona ze zobowiązań związanych ze zrównoważonym rozwojem. Dlatego producenci pojazdów ciężarowych muszą nie tylko dostosowywać się do zmieniających się realiów i oczekiwań dostawców transportu, lecz także aktywnie przyczyniać się do kształtowania tych zmian. Scania jest jedną z firm stojących na czele tej transformacji.

- Scania wspiera klientów w przechodzeniu na zrównoważony transport poprzez szeroki zakres produktów, usług i rozwiązań dostosowanych do konkretnych potrzeb. Rozwiązania Scania opierają się na trzech filarach: elektryfikacja i paliwa odnawialne, efektywność energetyczna oraz inteligentny i bezpieczny transport – mówi Wojciech Rowiński, dyrektor generalny Scania Polska S.A. Potwierdza on, że przyszłością transportu ciężkiego jest elektryfikacja, podążając w tym kierunku firma wprowadza do swojej oferty pojazdy ciężarowe, które mają szerokie zastosowanie.

Elektryfikacja

Szczegółowe rozwiązania tego producenta poznamy podczas kwietniowego kongresu MOVE w Poznaniu, poświęconego elektromobilności. Swoją premierę podczas tego wydarzenia będzie mieć ciągnik elektryczny Scania przeznaczony do transportu regionalnego. Zasięg tego pojazdu w konfiguracji osi 4x2 z sześcioma akumulatorami o mocy 624 kWh może sięgać do 350 km.

- Stałe trasy, które obejmują zaplanowane ładowanie w zajezdni lub w miejscu docelowym są najlepsze dla tego typu rozwiązań. Możliwość ładowania podczas obowiązkowego 45-minutowego odpoczynku kierowcy zwiększy zasięg operacyjny tego pojazdu – komentuje Wojciech Rowiński.

Scania Polska rozwija również pilotażowe projekty, które mają sprawić, że elektryczny transport ciężki będzie dostępny dla każdego. Firma w ostatnich latach wzbogaciła swoją ofertę pojazdów elektrycznych o hybrydy i pojazdy BEV do dystrybucji miejskiej. Scania może obecnie zaoferować klientom szerokie portfolio rozwiązań o zerowej emisji.

Efektywność i mobilność energetyczna

Szybki rozwój elektromobilności w transporcie ciężarowym zależy w dużej mierze od łatwo dostępnej publicznej sieci ładowania tych pojazdów. W tym celu TRATON GROUP, której marki Scania i MAN Truck & Bus są częścią, połączyła siły z Daimler Truck AG i Volvo Group, tworząc nowe przedsięwzięcie o nazwie Milence. Jego celem jest zbudowanie i obsługa co najmniej 1700 punktów ładowania o wysokiej wydajności dla pojazdów ciężkich w Europie do 2027 roku. To pierwszy istotny krok w kierunku zrealizowania wizji rozwoju publicznej sieci ładowania dla transportu drogowego w Europie. W 2023 roku Milence otworzyło pierwszy punkt ładowania, przy Truck Parking Venlo w Holandii.

Kolejnymi ważnymi krokami podjętymi przez Scania Polska, na rzecz ekologicznego transportu było otwarcie fabryki montażu baterii w Södertälje, całkowita restrukturyzacja linii produkcyjnej dla seryjnej produkcji elektrycznych ciężarówek oraz budowa nowego toru testowego dla pojazdów elektrycznych i autonomicznych.

Warto podkreślić, że wszystkie pojazdy Scania z silnikami spalinowymi mogą być zasilane biopaliwami (np. biodieslem). Jest to niskoemisyjne rozwiązanie, które można szybko i łatwo wdrożyć, bez konieczności inwestycji w nową technologię. Oprócz korzyści środowiskowych, biopaliwa generują również miejsca pracy, wspierają lokalne gospodarki oraz zwiększają bezpieczeństwo energetyczne.

Ten jeden z największych producentów pojazdów ciężarowych w Europie, w swoich działaniach na rzecz zrównoważonego rozwoju skupia się również zwiększeniu efektywności silników wysokoprężnych. Celem jest minimalizacja emisji przy jednoczesnym zachowaniu funkcjonalności i osiągów, co z kolei ma wpływ na konkurencyjność przedsiębiorstw transportowych.

Firma prowadzi też programy szkoleniowe i coachingi dla kierowców, które koncentrują się na promowaniu zrównoważonych praktyk prowadzenia samochodów ciężarowych. Scania Polska kilka lat temu wprowadziła na rynek nowy model pojazdu z napędem opartym na technologii Super, który zdobył uznanie w branży ciężarowej. W maju ciężarówka ta zwyciężyła w European Truck Challenge - renomowanym niemieckim teście porównawczym efektywności paliwowej dla samochodów długodystansowych.

Obecne działania Scania Polska ukierunkowane na zrównoważony transport drogowy nie są reakcją na panujące trendy, lecz stanowią aktywną postawę w kreowaniu nowych standardów. Wizja przyszłości, oparta na działaniach sprzyjających naszej planecie oraz efektywności operacyjnej, zapisuje się jako ważny krok w ewolucji branży transportowej.